Miras Davalarında Zamanaşımı Süreleri

Miras hukukunda açılan her miras davasının yasal süreler içerisinde açılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen hak düşürücü sürelere uyulmadan açılan davalar usul yönünden reddedilmektedir.

Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı) İstemli Açılan Davalar; Sulh Hukuk Mahkemesine başvurmak suretiyle açılan veraset ilamı verilmesi talepli dava miras bırakanın ölümünden sonra mirasçılar tarafından açılabilmektedir. Ölüm tarihinden itibaren mahkemeye veya noterlere başvuru süresi başlar ve zamanaşımı sınırlaması yoktur. Mirasçılar her zaman mirasçılık belgesini istemli dava açma hakkına sahiptirler.

Mirasçılık Belgesinin İptali Ve Yenisinin Verilmesi Talepli Davalar;

Mirasçıların herhangi bir zamanaşımına uyma sınırları bulunmamaktadır. Diledikleri zaman veraset ilamında hata olması halinde başvuruda bulunma hakkına sahiptirler.

Muris Muvazaasına Dayalı Tapu İptal Ve Tescil Davaları;

Miras bırakanın ölümünün ardından açılabilen bir davadır. Miras bırakan hayattayken işbu dava açılamamaktadır. Ölüm tarihinden itibaren mirasçıları herhangi bir zaman kısıtlaması olmadan muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptal ve tescil davası açma hakkına sahiptirler.

Tenkis Davası Açılmasında Zamanaşımı Süresi;

Mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlamak üzere 1 yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihi üzerinden 10 yıl geçmekle dava açma hakkı düşmektedir. Türk Medeni Kanunu m. 571’de tenkis davalarında hak düşürücü süreler hüküm altına alınmıştır.

Denkleştirme Davalarında Zamanaşımı Süresi;

Mirasın taksim edilmesinde itibaren olmak üzere, Türk Borçlar Kanunu m.146 uyarınca 10 yıl içinde dava açılması gerekmektedir. Terekenin paylaştırılmasına başlanmadan önce denkleştirme davası açılamamaktadır. Miras hukukunda kural olarak denkleştirme terekenin mirasçılar arasında miras paylarına uygun yapılacak olan paylaştırma sırasında talep edilebilecektir. Miras paylaşma sözleşmesi yapıldı ise, Türk Borçlar Kanunu’nda öngörülen süre paylaşmanın kesinleştiği tarihten itibaren başlamaktadır. Denkleştirme davalarında zamanaşımı sürelerine uyulması gerekmektedir.

Miras Sebebiyle İstihkak Davasında Zamanaşımı Süresi;

Davacının kendisinin mirasçı olduğunu ve iyi niyetli davalının terekeyi veya tereke malını elinde bulundurduğunu öğrendiği tarihten başlamak üzere 1 yıl ve her halde miras bırakanın ölümünden veya vasiyetnamenin açılmasının üzerinden 10 yıl geçmek ile dava zamanaşımına uğramaktadır. İyi niyetli olmayan kişilere karşı dava zamanaşımı 20 yıl olarak Türk Medeni Kanunu m. 639 düzenlenmiştir.

Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davalarında Zamanaşımı Süresi;

Ölüme bağlı tasarrufun iptali ancak miras bırakanın ölümünden sonra talep edilebilmektedir. Bunun en önemli sebebi ise, dava tarihinde mirasçılık sıfatının kazanılmış olması şartıdır. Örneğin, vasiyetçi hayatta olduğu süre zarfında, mirasçılar tarafından vasiyetnamenin iptali talepli dava açılamamaktadır. Dava açma süreleri, bir on ve yirmi yıldır. Türk Medeni Kanunu’nun 559. maddesine göre, iptal davası açma hakkı davacının tasarrufa iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinden, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyi niyetli davalılara karşı on yıl, iyi niyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşmektedir. Hükümsüzlük ise def’i yolu ile her zaman ileri sürülebilmektedir.

Miras sözleşmelerinin iptali davaları miras bırakan kişinin sağlığında açılamamaktadır. Miras sözleşmesi ancak miras bırakanın ölümünden sonra hüküm ifade etmektedir.

Mirasın Reddi Davasında Zamanaşımı Süreleri;

Mirasın gerçek reddi davası, miras bırakanın ölümünden itibaren 3 ay içerisinde Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır. Bu süre yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe miras bırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihte başlamaktadır. Yasal süre içerisinde mirasçı mirası reddetmediyse artık mirası kabul etmiş sayılmaktadır.

Avukat Gizem GONCE

Avukat Gizem Gonce

Avukat Gizem Gonce, lise eğitimini Mustafa Elmas Arıcı Anadolu Lisesi’nde tamamladıktan sonra Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde lisans eğitimini tamamlamıştır. Halen Kültür Üniversitesi Özel Hukuk programında Miras Hukuku alanında tez çalışmalarını yürütmektedir. İstanbul Üniversitesi AUZEF Sosyoloji Bölümü’nde eğitimine devam etmektedir.
Uzun yıllar Türkiye’nin önde gelen yerli ve yabancı hukuk bürosu ve şirketlerinde çalışarak birçok hukuki problemin çözümünde tecrübe kazanmıştır. Marsh & McLennanbünyesinde hukuki danışmanlık departmanında stajyer avukat olarak çalışmıştır. Avukatlık ruhsatını 2016 yılında alan Avukat Gizem Gonce, uzun bir süre Deniz Ticaret Hukuku, Şirketler Hukuku, İş Hukuku alanlarında faaliyet gösteren çeşitli hukuk bürolarında avukatlık yapmış olup akabinde Av. Gizem GONCE, Eren& Gonce Hukuk Danışmanlık Bürosu’nun Kurucu Ortağıdır. Çok iyi derecede İngilizce bilmektedir. Uzmanlık alanları; Deniz Ticaret Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, İcra ve İflas Hukuku, Sigorta ve Tazminat Hukuku, Fikri ve Sınai Haklar Hukuku, Aile Hukuku ve Ceza Hukuku’dur. Uyuşmazlıkların dava yolu ile çözümünde taraf vekili olarak görev yapmaktadır. İş ve trafik kazaları sonucunda tazminata ilişkin hukuki ihtilafların çözümünde yerli ve yabancı müvekkillere Türk Hukuku ve uluslararası hukuk kapsamında danışmanlık hizmeti vermektedir.Uzlaştırmacılık eğitimini tamamlamış olmakla birlikte aynı zamanda, noterlik belgesi de bulunmaktadır.